Częstość występowania choroby wieńcowej wzrasta z wiekiem. Częściej dotyka ona mężczyzn (40-55 lat).

Ważne! W grupie osób starszych zapadalność na tę przypadłość jest dla obu płci podobna.

Choroba wieńcowa, czyli…

Schorzenie charakteryzuje się niedokrwieniem mięśnia sercowego w skutek zwężenia tętnic wieńcowych i w efekcie ograniczenia przepływu przez nie krwi. Proces ten wywołuje upośledzenie funkcjonowania komórek mięśnia sercowego. W przypadku zupełnego zamknięcia światła naczynia dochodzi do obumierania komórek.

Ważne! Za zaburzenia drożności tętnic wieńcowych z reguły odpowiadają zmiany miażdżycowe.

W ścianach naczyń zazwyczaj odkładają się blaszki miażdżycowe, głównie składające się z cholesterolu. Za ryzyko zmian miażdżycowych odpowiada wiele elementów, do najczęstszych należą:

• otyłość,
• siedzący tryb życia,
• nadciśnienie tętnicze,
• palenie tytoniu.

Blaszki miażdżycowe mają tendencję do pękania. W przypadku utworzenia się zakrzepu może dojść do całkowitego zamknięcia naczynia wieńcowego oraz spowodowania zatrzymania przez niego przepływu krwi i w efekcie zawału serca. Tak ważna jest dlatego optymalna terapia, której jednym z najbardziej istotnych elementów niefarmakologicznych jest prawidłowa dieta.

Dieta w chorobie wieńcowej – charakterystyka

Dieta w chorobie wieńcowej jest niskocholesterolowa, uwzględniająca stopień rozwoju miażdżycy. Prawidłowo dostosowana dieta do potrzeb serca powinna opierać się na jak najmniejszej ilości tłuszczów zwierzęcych, a dużej ilości warzyw oraz owoców – jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia. Należy jeść nie mniej niż 400 g warzyw i owoców każdego dnia. Produkty te to bogate źródło witamin, minerałów i innych związków antyoksydacyjnych.

Ważne! Pacjent ze stwierdzoną chorobą wieńcową powinien spożywać sałatki lub surówki do każdego posiłku (zalecane jest 5 posiłków dziennie – jeść częściej, ale mniej).

Kwasy jednonienasycone i wielonienasycone powinny wyprzeć z jadłospisu tłuszcze zwierzęce. Kwasy obniżają stężenie frakcji LDL. Ponadto wspomagają pracę układu nerwowego, jak i także immunologicznego. Do diety dobrze jest wprowadzić oleje roślinne (m.in. rzepakowy, sojowy, lniany), a także oliwę z oliwek. Zamiennikiem masła powinny stać się produkty ze stanolami roślinnymi, które obniżają poziom „złego” cholesterolu.

Ważne! Potrawy powinno się przygotowywać poprzez obróbkę termiczną, która nie wymaga dodania tłuszczu (m.in. gotowanie na parze). 

Posiłki powinny być lekkie i proste. Przede wszystkim z menu należy wyłączyć potrawy ciężkostrawne oraz wzdymające (m.in. bigos). Należy jeść regularnie i częściej, za to w mniejszych ilościach. Obfite posiłki długo zalegają w żołądku, co prowadzi do obciążenia serca. 

Dieta i jej najważniejsze składniki

Dieta śródziemnomorska jest najlepsza przy chorobie wieńcowej. Jej podstawą są warzywa i owoce, kasze, makarony, ryby, owoce morza oraz pełnoziarniste pieczywo.

Ważne! Produkty cechuje bogactwo błonnika, witaminy C, mikro- i makroelementów oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych.

W chorobie niedokrwiennej serca przede wszystkim istotne jest spożywanie większej ilości warzyw i owoców. Jak już była o tym mowa powyżej, Światowa Organizacja Zdrowia zaleca zjadać codziennie co najmniej 400 g tych produktów. Warzywa, jak i owoce, to cenne źródło minerałów, takich jak magnez, potas, witamin A, C, K, kwasu foliowego, błonnika, flawonoidów – są one niezmiernie istotne w zapobieganiu schorzeniom sercowo-naczyniowym, w tym także chorobie wieńcowej.

Dieta ponadto powinna uwzględniać błonnik pokarmowy, który wspiera prawidłowy metabolizm, a także wpływa na obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego oraz złych „frakcji” LDL. Błonnik znajduje się m.in. w:

• produktach zbożowych (m.in. ciemne pieczywo, grube kasze, razowe makarony),
• warzywach (głównie strączkowych, m.in. groch, fasola),
• owocach (m.in. maliny, gruszki, jabłka).

Jadłospis dobrze jest także wzbogacić o źródła białka, które znajduje się w:

• chudych przetworach mlecznych (m.in. mleko, maślanka, jogurt),
• warzywach (przede wszystkim strączkowe),
• rybach.

W diecie przy chorobie niedokrwiennej serca istotne są także ryby.

Ważne! Powinno się spożywać ryby (1-2 razy w tygodniu).

fot. panthermedia

Jeść należy zarówno chude ryby (m.in. dorsz, morszczuk, makrela), jak i tłuste ryby morskie. Ryby są istotnym źródłem kwasów tłuszczowych omega 3, które mają silne działanie przeciwzapalne oraz hamujące tworzenie się skrzeplin.