Jednym z nadal dość tajemniczych schorzeń jest choroba Takayasu. Przyczyny tej jednostki, określanej również jako choroba bez tętna, nadal nie są znane. Poznane zostały za to groźne konsekwencje choroby Takayasu, do których zaliczane są m.in. zawał serca czy udar mózgu. Jakie zaburzenia pojawiają się w przebiegu choroby Takayasu, kto jest najbardziej zagrożony jej wystąpieniem i – co najważniejsze – jakie są możliwości leczenia choroby bez tętna?
Jak rozpoznaje się chorobę Takayasu?
Diagnostyka choroby Takayasu nie jest łatwa. Wynika to chociażby z tego, że przed postawieniem rozpoznania tej jednostki konieczne jest wykluczenie innych, częstszych potencjalnych przyczyn pojawiających się objawów, takich jak np. zmiany naczyniowe związane z miażdżycą czy zespół górnego otworu klatki piersiowej.
W celu rozpoznania choroby Takayasu pacjentom wykonywane są różnorodne badania, m.in. laboratoryjne (w których oznaczane są markery stanu zapalnego), a także rozmaite badania obrazowe – zwężenia naczyń mogą zostać wykryte w trakcie takich badań, jak np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Cennym badaniem, wykorzystywanym w diagnostyce choroby Takayasu, jest również angiografia.
W przypadku choroby Takayasu opracowane zostały kryteria służące jej rozpoznawaniu. Wyróżnia się 6 cech tej jednostki – do postawienia diagnozy choroby bez tętna konieczne jest wystąpienie u pacjenta przynajmniej 3 z nich i są nimi:
- wiek pacjenta w chwili zachorowania poniżej 40 lat,
- wykrycie zwężeń w obrębie naczyń tętniczych,
- występowanie chromania dowolnej z kończyn,
- stwierdzenie osłabienia lub nieobecności tętna na tętnicy ramiennej,
- w pomiarze ciśnienia tętniczego na obu kończynach górnych wykrycie różnicy w uzyskanych wynikach przekraczającej 10 mmHg,
- stwierdzenie słyszalności szmeru nad tętnicą podobojczykową lub nad aortą brzuszną.
fot. shutterstock
Leczenie choroby Takayasu
Podstawowymi preparatami, które są stosowane w leczeniu choroby Takayasu, są glikokortykosteroidy. Leczenie tymi preparatami w przypadku tej jednostki trwa zazwyczaj wiele miesięcy. W sytuacji, kiedy mimo leczenia glikokortykosteroidami nie udaje się uzyskać zadowalającej poprawy stanu pacjentów, podawane im mogą być inne leki wpływające na czynność układu odpornościowego, takie jak np. cyklofosfamid czy metotreksat.
Czasami u pacjentów z chorobą Takayasu wymagane jest leczenie zabiegowe. Taka konieczność pojawiać się może np. w razie wystąpienia krytycznych zwężeń tętniczych, prowadzących do znacznego niedokrwienia różnych narządów, czy w sytuacji rozwinięcia się u chorego znacznych rozmiarów tętniaka.