Problemy z koncentracją, osłabienie, przemęczenie – często te niepozorne objawy wydają nam się skutkiem codziennego stresu i życia w biegu. Nie jest tak jednak do końca.  Często są to objawy anemii, która powoli wkrada się w nasze życie. Do niedokrwistości dochodzi w momencie, gdy następuje zaburzenie parametrów dotyczących czerwonych ciałek krwi. W obrazie morfologii możemy zaobserwować spadek liczby czerwonych krwinek, obniżenie hematokrytu i poziomu hemoglobiny.

Objawy anemii

Do pierwszych objawów anemii, poza problemami z koncentracją i przemęczeniem, zalicza się osłabienie, zdenerwowanie, bóle i zawroty głowy, a niekiedy duszności i przyspieszoną akcję serca. Dodatkowo pojawia się tzw. bladość skóry i błon śluzowych. Nie ma reguły, która mówiłaby, kto jest bardziej narażony na wystąpienie niedokrwistości. Narażeni są na nią ludzie starsi, młodzi, nastolatki, a nawet noworodki.

Rodzaje niedokrwistości

Niedokrwistość występuje w kilku rodzajach, które różnią się między sobą objawami i przebiegiem choroby.

Niedokrwistość wynikająca z niedoboru żelaza

Jest to najczęściej występujący rodzaj anemii, która pojawia się na skutek niedoboru żelaza. Wskutek utraty dużej ilości krwi, np. w przypadku wypadku komunikacyjnego,  zabiegu chirurgicznego czy bardzo obfitych miesiączek, dochodzi do spadku stężenia żelaza we krwi. Niedobór żelaza dotyka również noworodki i kobiety w ciąży, co związane jest z większym zapotrzebowaniem na żelazo w danym okresie życia. Inną przyczyną niedokrwistości wynikającej z niedoboru żelaza mogą być problemy związane z nieprawidłowym wchłanianiem żelaza z pokarmu. W przypadku chorób, takich jak zapalenie jelit czy choroba wrzodowa, pojawia się problem z wchłanianiem żelaza, czego skutkiem jest spadek jego stężenia we krwi. Nieodpowiednia dieta, która jest uboga w żelazo, również może skutkować pojawieniem się niedoborów tego pierwiastka. Typowymi objawami braku żelaza są pękające, kruche paznokcie, ból języka.  W przypadku tego typu anemii zaleca się suplementację żelaza.

Niedokrwistość a choroby przewlekłe

Choroby przewlekłe, np. nowotworowe, autoimmunologiczne czy o podłożu infekcyjnym, często wywołują pojawienie się anemii. W tym przypadku leczenie oparte jest na wdrożeniu terapii choroby podstawowej, a następnie uzupełnieniu braków żelaza. W wyjątkowo ciężkich sytuacjach niezbędne może okazać się przetoczenie krwi.

Niedokrwistość megaloblastyczna

Ten rodzaj niedokrwistości związany jest z niedoborami witaminy B12 oraz kwasu foliowego. Przyczyną wystąpienia tego rodzaju niedokrwistości jest przede wszystkim niewłaściwa dieta, jednak zdarza się, że jest to objaw towarzyszący chorobom przewlekłym wątroby czy zaburzeniom wchłaniania ze światła przewodu pokarmowego. Terapia leczenia niedokrwistości megaloblastycznej polega na domięśniowych iniekcjach witaminy B12, która początkowo podawana jest codziennie, a następnie coraz rzadziej do wyrównania niedoboru.

fot. panthermedia

Niedokrwistość aplastyczna

Występuje na skutek hipoplazji bądź aplazji, co prowadzi do spadku liczby wszystkich komórek krwi. Przyczyną choroby są zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu komórek macierzystych, co skutkuje zahamowaniem ich dzielenia i różnicowania. Choroba występuje jako ostra bądź przewlekła. Leczenie anemii plastycznej jest skomplikowane, a śmiertelność chorych wysoka. U młodszych pacjentów często metodą leczenia jest przeszczep szpiku.