Główną przyczyną zgonów w Polsce od wielu lat, mimo zwiększonej zachorowalności na nowotwory, pozostają choroby układu sercowo-naczyniowego. Ze względu na niezwykle istotną rolę krwioobiegu w funkcjonowaniu organizmu, a zarazem jego skomplikowaną strukturę, istnieje bardzo dużo schorzeń, które w skrajnych przypadkach doprowadzić mogą do znacznego zmniejszenia lub całkowitego zatrzymania jego funkcjonowania. Czym objawia się nagłe zatrzymanie krążenia? Jak je rozpoznać i jak postępować, gdy zauważymy nieprzytomne osoby? Warto sobie odpowiedzieć na te i inne pytania.
Cały schemat podstawowych czynności resuscytacyjnych (BLS) w przypadku nagłego zatrzymania krążenia (NZK) opiera się na założeniu, ze naszym celem jest jak najszybsze przywrócenie krążenia krwi! Dlatego też wszystkie wspomniane wcześniej czynności powinny być wykonywane szybko i sprawnie. W przypadku, gdy pacjent nie oddycha każda sekunda jest na wagę złota. Osoby, które nie należą do personelu medycznego (czyli większość populacji kraju) powinna zakładać, że brak oddechu oznacza brak czynności skurczowej serca. Nie należy samodzielnie sprawdzać tętna! Tym zajmie się dopiero zespół ratowników i lekarzy. Nie tracąc czasu należy przystąpić do ucisków klatki piersiowej. Chory powinien leżeć płasko na plecach, podczas gdy my uciskamy środkową cześć mostka. Jeden nadgarstek układamy na drugim, cała kończyna górna powinna być wyprostowana ponieważ resuscytacja na tak zwanych „wiotkich rękach” często jest nieefektywna. Kluczowe jest wykonywanie regularnych ucisków z częstotliwością 100 na minutę na głębokość 6 cm! Osobę dorosłą resuscytujemy zaczynając od wykonania 30 takich ucisków. Następnie powinniśmy rozważyć wykonanie oddechów ratowniczych metodą usta-usta. Manewr ten ma na celu wprowadzenie powietrza do płuc, by utrzymać względnie wysokie natlenowanie krwi. Pamiętajmy jednak, że nie mamy obowiązku wykonywać oddechów ratowniczych. Jeżeli nie jesteśmy pewni czy jest to dla nas bezpieczne, należy odstąpić od tej czynności. Nie zwalnia nas to jednak od obowiązku wykonywania ucisków klatki piersiowej! To właśnie przywrócenie przepływu krwi jest najważniejsze i znacząco zwiększa szanse na przeżycie pacjenta do czasu przybycia zespołu ratownictwa medycznego.
Postępowanie w przypadku użycia AED
fot. panthermedia
Jeżeli w miejscu, w którym znajduje się osoba z nagłym zatrzymaniem krążenia udało nam się odnaleźć AED, należy zmodyfikować nasze postępowanie w następujący sposób:
- Natychmiast włączyć AED.
- Nakleić elektrody znajdujące się przy AED według schematu, który znajduje się na urządzeniu (jedna elektroda poniżej prawego obojczyka, druga poniżej i na lewo od lewej brodawki sutkowej).
- Od tego momentu należy postępować zgodnie z poleceniami AED. Urządzenie to wydaje głośne, proste i jednoznaczne polecenia głosowe. AED wyda komunikaty, by po naklejeniu odsunąć się od chorego na czas analizy rytmu serca i ewentualnego wyładowania elektrycznego (defibrylacji).
- Jeżeli AED oceni rytm jako nienadający się do defibrylacji poinformuje nas o tym. Komenda głosowa urządzenia nakaże podjęcie natychmiastowej czynności resuscytacyjnej przez uciski klatki piersiowej. Dodatkowo u pacjentów, u których AED wykona defibrylację, również wyda polecenie rozpoczęcia ucisków po jednym wyładowaniu. Uciski należy wykonywać przez dwie minuty. Następnie AED ponownie oceni rytm i cykl się powtarza.
Jednocześnie warto pamiętać, ze wykonywanie podstawowych czynności resuscytacyjnych jest prawnym i moralnym obowiązkiem każdego z nas! Za nieudzielenie pomocy grozi nam prawna odpowiedzialność. Do RKO możemy nie przystępować jedynie jeżeli ocenimy sytuację jako zagrażającą naszemu zdrowiu lub życiu. W takich wypadkach należy niezwłocznie zadzwonić po pomoc.
