W konsekwencji tworzą się zmiany przesiękowe i obrzęki żył. Umiejscawiają się one zazwyczaj w okolicy podudzi, a także odbytu, przyczyniając się do rozwoju odpowiednio żylaków podudzi i żylaków odbytu (hemoroidów), zwanych również guzkami krwawniczymi. Hemoroidom towarzyszy nadciśnienie w żyle wrotnej i zaburzenia krzepliwości. Pierwszymi objawami żylaków podudzi i odbytu jest świąd w ich okolicach oraz ból przy oddawaniu stolca. Nieleczone wypadnięcie żylaków odbytu przechodzi w postać przewlekłą. Dlatego niezwykle istotna jest profilaktyka i leczenie pomocnicze chorób żył, polegające na stosowaniu środków pochodzenia roślinnego wzmacniających ściany naczyń włosowatych, zmniejszających przepuszczalność naczyń oraz niwelujących stan zapalny żył.

Działanie polegające na poprawie lokalnego krążenia obwodowego, wzmocnieniu ścian naczyń oraz ułatwieniu oddawania stolca wykazują łagodne roślinne leki przeczyszczające, takie jak: nasiona lnu, nasiona kozieradki, nasiona babki płesznik, czy też nasiona babki piaskowej. Surowce te stymulują łagodne przesuwanie się masy kałowej w stronę odbytu, zmiękczając ją, co zmniejsza dolegliwości bólowe związane z hemoroidami.

Uszczelnienie ścian naczyń włosowatych, tamowanie drobnych krwawień oraz zahamowanie uwalniania substancji prozapalnych, a także odpowiedzialnych za świąd i pieczenie w obrębie zmian zapalnych żył podudzi i odbytu, powodują liczne substancje pochodzenia roślinnego:
    

• saponozydy     (kłącze ruszczyka kolczastego, nasiona kasztanowca
• flawonoidy,
• garbniki,
• pochodne kwasu salicylowego,
• antocyjany,
• kumaryny,
• terpeny.

Kłącze ruszczyka kolczastego (Rusci rhizoma)

Wykazano, iż saponozydy steroidowe (np. ruskogenina) występujące w kłączach ruszczyka kolczastego przeciwdziałają zwężeniu naczyń wywołanego noradrenaliną. Ruskogenina przywraca również naturalny, fizjologiczny przepływ krwi. W badaniu klinicznym dowiedziono również redukcję zastoinowej krwi w kończynach dolnych oraz zmniejszenie opuchlizny w stawach skokowych i stopach po zastosowaniu wyciągu z opisywanego surowca. Badanym pacjentom przywracał on również prawidłową funkcję mięśni gładkich naczyń żylnych znacznie silniej od flawonoidu znajdującego się w owocach cytrusowych - hesperydyny. Kłącze ruszczyka powinno być stosowane w preparatach standaryzowanych w ilości 350 mg 3 razy dziennie.

 

fot. pantherstock

Nasiona kasztanowca (Semen hippocastani)

Saponozydy zawarte są nie tylko w kłączach ruszczyka, ale również w nasionach kasztanowca. Tutaj jednak występują one pod nazwą escyny. Substancja ta powoduje zahamowanie aktywności enzymu syntetazy prozapalnych prostaglandyn. Wykazano, że wyciągi z nasion kasztanowca działają uszczelniająco i wzmacniająco na ściany naczyń włosowatych. Z kolei działanie przeciwzapalne tych ekstraktów polega na hamowaniu aktywności tzw. enzymów likosomalnych. Te ostatnie odpowiedzialne są za patofizjologiczny stan związany z uszkodzeniem warstwy mukopolisacharydowej w naczyniach włosowatych. Badania kliniczne wykazały również zmniejszenie przepuszczalności tkanki śródmiąższowej dla niskocząsteczkowych białek, elektrolitów i wody, wskutek przyjmowania wyciągów z nasion kasztanowca zawierających escynę. Działanie to znacznie zmniejsza subiektywnie odczuwane dolegliwości związane z żylakami – uczucie zmęczenia i ciężkości nóg, opuchlizny nóg oraz ból w obrębie guzków krwawniczych. Ekstrakty z nasion kasztanowca dają dobre rezultaty terapeutyczne w owrzodzeniach żylakowych podudzi oraz żylakach odbytu.
Osoby dorosłe powinny przyjmować 250 mg wyciągu, w przeliczeniu na 50 mg escyny 2 razy dziennie. Niejednokrotnie, dobre rezultaty lecznicze daje połączenie wyciągu z nasion kasztanowca z ekstraktami z ziela wąkrotki azjatyckiej (zawierającej saponozydy triterpenowe) oraz ekstraktami z liści miłorzębu, bogatymi w laktony seskwiterpenowe i flawonoidy, działające uszczelniająco oraz przeciwzapalnie na naczynia. Jeżeli objawy niewydolności żylnej nie ustąpią po 4 tygodniach leczenia, należy skontaktować się z lekarzem.